PORADY LOGOPEDYCZNE DLA RODZICÓW:

• Postaraj się, aby wypowiedzi kierowane do dziecka były poprawne;
• Zalewaj dziecko „kąpielą słowną”;
• Nie gaś mówienia obojętnością czy brakiem czasu;
• Dbaj o prawidłowe gryzienie, żucie i połykanie;
• Zwróć uwagę na słuch dziecka - jeżeli coś cię niepokoi skontaktuj się z lekarzem;
• Nie zmuszaj dziecka leworęcznego do posługiwania się prawą ręką w okresie kształtowania mowy;
• Nie zmuszaj dziecka do wczesnego wypowiadania głosek bez osiągnięcia odpowiedniej sprawności narządów mowy;
• Mów zawsze w nawiązaniu do konkretnych znajdujących się w zasięgu wzroku przedmiotów czy obrazków, często powtarzaj te same informacje, zachęcaj do utrzymywania kontaktu wzrokowego;
• Staraj się ograniczyć kontakt z komputerem, telewizją na rzecz wspólnej rozmowy, czytania książek, wspólnej zabawy, wykonywania domowych czynności;
• Doceniaj, chwal, nagradzaj za każde osiągnięcie;
• Ucz wierszyków i rymowanek, wprowadzaj zabawy paluszkowe np. Idzie rak nieborak, Sroczka kaszkę warzyła. Rytm i koordynacja mają ogromne znaczenie dla rozwoju, płynnej zrozumiałej mowy;
• Prowadź ćwiczenia oddechowe: dmuchanie baniek mydlanych, dmuchanie na lekkie przedmioty, dmuchanie na wiatraczki, granie na prostych instrumentach muzycznych: trąbka, flet, zdmuchiwanie świeczki, picie i dmuchanie przez słomkę itp.
• Wprowadzaj proste ćwiczenia gimnastyki buzi i języka w formie zabawy np.. buziaki dla mamy, oblizywanie się jak miś po zjedzeniu miodu, koniki, sięganie językiem do nosa, do brody, do prawego ucha, do lewego ucha, liczenie ząbków językiem itp.

Wpływ czynności pokarmowych na artykulacji głosek:

• ogryzanie pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: a, e, f, w;
• przyjmowanie pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: i, y;
• zwężanie i zaokrąglanie warg przy przyjmowaniu pokarmu – przygotowanie do wymawianie głosek: o, u;
• zamknięcie ust po oddzieleniu kęsa pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: p, b, m;
• utrzymanie pokarmu na środkowej części języka – przygotowanie do wymowy głosek ciszących i syczących: ś, ź, ć, dź, s, z, c, dz;
• uniesienie czubka języka do wałka dziąsłowego (twarde miejsce za górnymi zębami) – przygotowanie do wymowy głosek: sz, ż,cz, dż, r, l, t, d, n.

Sukcesy mimo wad

Wiele znanych osób miało wady wymowy: problemy z jąkaniem miał Mojżesz, Karol Darwin, Izaak Newton, Winston Churchill czy popularny komik Jaś Fasola. Do tych osób należała również Marilyn Monroe oraz król Anglii Jerzy VI, a dzięki terapii odnieśli wielkie sukcesy.

O normie rozwoju mowy dziecka mówimy wtedy, gdy:

• 3 latek – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, b, m, n, f, w, t, d, l, k, g, ch, j, ś, ź, ć dź);
• 4 latek – wymawia s, z, c, dz;
• 5 latek – wymawia sz, rz, cz, dż;
• 6 latek – wymawia r;
• 7 latek – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.

Ważne jest, aby dziecko prawidłowo wymawiało wszystkie głoski przed rozpoczęciem nauki szkolnej, gdyż wada wymowy może być przyczyną poważnych problemów szkolnych, zwłaszcza prawidłowego opanowania nauki czytania i pisania.

Co nas powinno zaniepokoić w mowie dziecka?

• Wszystkie zmiany anatomiczne w budowie aparatu artykulacyjnego (krótkie wędzidełko podjęzykowe, zbyt duży język,  język gruby, zbyt napięty, język leniwy – leżący w dole jamy ustnej, rozszczepy podniebienia, warg, przerośnięty trzeci migdał.
• Podczas artykulacji dziecko wysuwa język między zęby lub dotyka wargi.
• Brak komunikacji dziecka z otoczeniem, dziecko nie rozumie mowy innych osób, nie reaguje na polecenia lub nie wykazuje zainteresowania kontaktem z innymi dziećmi.
• Dziecko trzyletnie nie wymawia którejkolwiek ze samogłosek.
• Dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne np. „d” na „t”.
• Opóźnienie w nabywaniu kolejnych etapów mowy sa większe niż 6 miesięcy.
• Dziecko zniekształca głoski lub zastępuje je innymi, które nie występują w języku polskim np. wymawia „r” gardłowo.
• Dziecko jąka się, miewa blokady i często powtarza głoski, sylaby lub ma problemy z rozpoczęciem mowy.
• Gdy mamy wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy np. nie reaguje na niektóre dźwięki (np. wysokie) lub często prosi o powtarzanie wypowiedzi.
•  Dziecko mówi przez nos.