ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE DO PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK:

GŁOSKA SZ, Ż, Z, DŻ

1. Jak wygląda buzia przy wymowie sz, ż, cz, dż? 

- usta do przodu;

- zęby przybliżone;

- język trzymamy za górnymi zębami

2. ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE DO PRAWIDŁOWEJ REALIZACJI GŁOSEK SZ, Ż, CZ, DŻ:

A)Ćwiczenia oddechowe:

- „tańczący płomyk"- dmuchamy na płomień świecy w taki sposób, aby nie zgasł, lecz tańczył na boki;

-dmuchamy przez rurkę, robimy bańki mydlane;

-dmuchamy na waciki, piłeczki pingpongowe itp.

B)Ćwiczenia języka (wykonujemy przy szeroko otwartych ustach i widocznych zębach):

-przesuwamy język w kąciki ust;

-oblizujemy górną wargę (język wąski, wydłużony);

 -unosimy język do góry w kierunku nosa;

-„myjemy" językiem górne zęby (powierzchnię zewnętrzną i wewnętrzną);

-„liczymy" językiem górne zęby;

 -„uparty osiołek"- wypychamy językiem zęby górne;

 -język „zagląda do gardła";

C)Ćwiczenia warg:

-cmokamy;

-robimy tzw .„ryjek" -wargi ściągnięte, wysunięte do przodu;

-wysuwamy wargi do przodu, zęby są widoczne, a wargi zaokrąglone.

3. Wywoływanie głoski: sz, ż, cz, dż

WAŻNE!  Zaburzoną głoskę powinien wywołać logopeda, by uniknąć deformacji.

 

GŁOSKA S, Z, C, DZ

1. Jak wygląda buzia przy wymowie s, z, c, dz?

- buzia w uśmiechu;

- zęby przybliżone;

- język trzymamy za dolnymi ząbkami;

2. ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE DO PRAWIDŁOWEJ REALIZACJI GŁOSEK S, Z, C, DZ:

A)Ćwiczenia języka:

 -wysuń język z jamy ustnej w linii prostej do przodu

-język wąski i język szeroki;

 -ułóż język na dolnej wardze

-język szeroki, boki dotykają kącików ust;

- ułóż język na dnie jamy ustnej-czubek języka przylega do wewnętrznej powierzchni zębów dolnych;

- „umyj" czubkiem języka wewnętrzną powierzchnię zębów dolnych;

 - „policz" czubkiem języka zęby dolne - język dotyka powierzchni wewnętrznej każdego zęba;

- „uparty osiołek"- wypchnij językiem dolne zęby;

- ułóż język w rynienkę - język wysunięty.

B)Ćwiczenia szczęki dolnej:

-opuść i unieś szczękę dolną; - przesuń szczękę dolną w płaszczyźnie poziomej - w lewo i w prawo;

 -przy rozchylonych wargach, wysuń i cofnij dolną szczękę.

C) Ćwiczenia warg:

- nałóż wargę górną na dolną i odwrotnie;

 - ściągnij wargi - jak przy wymowie głoski „u" a następnie rozciągnij je - jak przy wymowie głoski „i";

 - rozciągnij usta jak przy uśmiechu, utrzymaj tę pozycję przez chwilę;

- przy złączonych zębach, cofaj na przemian prawy i lewy kącik ust;

 - otwórz i zamknij usta- kąciki ust cofnięte, wargi przylegają do zębów.

D)Ćwiczenia oddechowe: (podczas wykonywania ćwiczeń usta ułóż jak przy uśmiechu)

- przy nałożonej wardze górnej na wargę dolną, mocno dmuchnij na brodę;

-cofnij lekko kąciki ust, wysuń do przodu język i mocno na niego dmuchaj;

- ułóż na dolnej wardze szeroki język, lekko wysuń do przodu i dmuchnij przez jego środek.

3. Wywoływanie głoski: s, z, c, dz

WAŻNE!  Zaburzoną głoskę powinien wywołać logopeda, by uniknąć deformacji.

GŁOSKA Ś, Ź, Ć, DŹ

1. Jak wygląda buzia przy wymowie ś, ź, ć, dź?

- usta wysunięte do przodu;

- środkowa część języka jest uniesiona do podniebienia twardego;

- czubek języka za dolnymi ząbkami;

2. ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE DO PRAWIDŁOWEJ REALIZACJI GŁOSEK: Ś, Ź, Ć, DŹ

A) Ćwiczenia języka:

 -robimy z języka „koci grzbiet"- czubek języka opieramy o dolne zęby, a grzbiet unosimy do podniebienia;

- „języczek naleśniczek"- czubkiem języka oblizujemy dolne dziąsła, próbując go jak gdyby podwinąć (ruch języka do dołu);

-„igiełka i placek"- język wąski, zaostrzony, potem szeroki, płaski;

-„zabawa w chowanego"- język na dnie jamy ustnej, wykonujemy ruchy poziome od dolnych zębów do tyłu i z powrotem (czubek języka nie może unieść się do góry);

-„kot oblizuje się" -dokładne oblizywanie warg przy szeroko otwartej buzi;

 -„landrynki"- unosimy grzbiet języka do podniebienia w taki sposób, aby czubek nie kontaktował się z dolnymi zębami, dotykamy grzbietem do podniebienia i opuszczamy język kilkakrotnie;

 -„konik"- przyklejanie języka do podniebienia i głośne odklejanie go.

B)Ćwiczenia warg:

 - „rybka w wodzie"- zęby złączone, kąciki warg zaciśnięte, na przemian zamykamy i rozchylamy wargi;

-„uśmiechnięty Jaś"- wargi rozciągamy na boki;

-„smutny Jaś"- usta wyginamy w podkówki;

-„całusek"- ściągamy usta i wysuwamy do przodu;

 -„karetka pogotowia" - wymawiamy na przemian e-o e-o; -„parskanie konika" - energiczne wypuszczanie powietrza przez luźne, wysunięte do przodu wargi.

3. Wywoływanie głoski ś, ź, ć, dź

 

4. WYWOŁYWANIE GŁOSKI „R”

I Ćwiczenia przygotowawcze

1. Naśladowanie różnych dźwięków i odgłosów:

- budzik - trrrr

- telefon - dryń, dryń

- ptaszek - frrr

- odkurzacz - wrrrr

samochód - brum, brum

2. Pionizacja języka góra - dół

lato - lotnik

lada - lody

len -kolano

nota - Aneta

tata - tutaj

tunel - ten

Tola  - hotel

3. Powtarzanie zbitek zgłoskowych:

dr, tr, br, pr, gr, fr, wr

tdn, tdn, tdn

tra tro tre, dra, ....

II Wywoływanie głoski „r”

WAŻNE! Głoskę powinien wywołać logopeda, aby uniknąć deformacji.

1. Zęby otwarte

2. Czubek języka do góry na wałek dziąsłowy.

3. Palcami naciskamy na policzki, by pomóc dziecku w rozwarciu zębów.

4. Powtarzamy lll lll lll lll lll  (czubekjęzyka dotyka wałka dziąsłowego)

               tll tll tll tll (czubek języka spaceruje od przodu do tyłu po wałku dziąsłowym)

5. lll - trzymamy lewą ręka policzki, prawą dotykamy środkową część górnej wargi

6. Powtarzamy w różnym tempie po 5 razy

tede  teda tedo tedu tedy

7. Powtarzamy 4 razy i za każdym razem kiedy dziecko wypowiada głoskę l naciskamy palcami na policzki:

klowa kleda klopka klapka kleska klomka 

8. Wywoływanie drgań – czubek języka dotyka wałka dziąsłowego przy wymawianiu dd wyprostowanym palcem dziecka masujemy czubek języka, by wywołać drganie

dd dd

dda dda

ddo ddo

ddu ddu

dde dde

ddy ddy